Litouwen – Createam – Kerstcadeau

In 2005 toog BM, onder de onverschrokken leiding van haar president, Hans Talboom, naar Litouwen. Het zou een boeiende, maar af en toe ook spannende reis worden. Litouwen was pas op het einde van de twintigste eeuw zijn bezetters kwijtgeraakt en daar moesten ze duidelijk nog aan wennen.
Wij verbleven in de hoofdstad Vilnius (spreek uit: Vilnis), gaven daar een aantal concerten, maar gingen ook op pad, het land in.


Interessant, maar soms was het aanpassen. Een voorbeeld:
Op zekere dag moest onderweg worden geluncht, maar een restaurant geschikt om twee busladingen hongerige Brabanders te voorzien van voedsel was nauwelijks te vinden. Totdat we een aardige uitspanning vonden. De eersten gingen rond 12 uur aan tafel, de laatste hadden hun prakje pas om half drie. Dus het middagprogramma viel in het water, het werd improviseren.
Later in de week gingen we naar de Kruisberg, een groot woord voor een heuvel van ongeveer 10 meter hoog in dit verder vlakke land. Tijdens de bezetting door de Sovjetunie, die naast communistisch ook antireligieus was, werd de Kruisberg een pelgrimsoord voor het overwegend katholieke Litouwen. Er werden ’s avonds en ’s nachts op grote schaal allerlei kruizen op de ‘berg’ geplant, die prompt de dag erna door de bezetter werden verwijderd.


Mede daardoor werd de berg een plaats van verzet, uit het hele land kwamen er opstandige ‘pelgrims ’een bezoek brengen. Na het vertrek van de communisten is de Kruisberg een soort nationaal vrijheidsmonument geworden, dus BM ging er op bezoek. We hebben een groot houten kruis geplant tussen tienduizenden andere kruizen en we hebben een lied gezongen onder aanvoering van Marcel. Tot onze verbazing waren er ook een aantal militairen van de Koninklijke Luchtmacht. Zij bemanden daar een NATO-post met luchtdoelraketten. Tijdens dit weekend hadden ze kinderen van een weeshuis in hun busje, om ze een gezellige dag te bezorgen. Wij maakten een praatje en besloten later dat BM mogelijk ook iets voor dat weeshuis kon betekenen.

Terug in Nederland werd het plan opgevat om een deel van het gebouw (bouwjaar 1940) te renoveren. Er ging een drietal op verkenning in Litouwen, er werden materialen gekocht en een taskforce van 15 man ging in de winter van 2007 voor een week naar Litouwen om te klussen. Overdag werd er hard gewerkt, we hadden ervaren bouwvakkers onder ons om ons aan te sturen. En het is gelukt om een hele vleugel te moderniseren. Laminaat op de vloeren, de wanden en plafonds strak in de verf, nieuwe verlichting etc. Tegen een van de muren vormt een tekening van Breda met de Grote Toren een herinnering aan deze actie van BM.


We sliepen en werden gevoed in het weeshuis, stevige kost dat wel, maar enigszins oost Europees, zak mar zegge. ’s Avonds mochten de kleintjes nog even bij ons goede nacht komen wensen en klommen dan prompt bij de Nederlandse opa’s op schoot. Want veel gezelligheid was er verder niet in dat grote en kille gebouw. De laatste avond was er uit dankbaarheid voor het werk van de klussers wat cultureels, met dansjes, muziek en een poppenkast. Er werd op aangedrongen dat de BM-gasten ook wat zouden zingen en dat werd ‘Oh Barneveld’ op de wijs van Oh Dennenboom. De melodie was ook daar bekend (Oh Tannenbaum), de woorden gelukkig niet.
Klik hier
voor het reisverslag “Sjouwe voor Litouwe van 9 t/m 18 november 2007 door veertien zangers/leden vannhet Koninklijk Bredaas Mannenkoor”, geschreven door Henk Kuijstermans.

Weer thuis vermeldden wij het gebrek aan speelgoed en speeltoestellen in het weeshuis en prompt kwamen ‘de dames van het mannenkoor’, zoals Toon Hermans die eens noemde, in actie. Zij vormden wat later het Createam is geworden. Op maandagavond, wanneer manlief gaat oefenen in Haven 7 komen zij bij elkaar om kerststukjes te maken. Die worden verkocht bij de Advents- en Kerstconcerten van BM en op kerstmarkten, o.a. in de Grote Kerk. Tijdens coronatijd had John ervoor gezorgd dat ze in AH-winkels konden staan en verkopen. Van de opbrengst (ruim € 2.000/jaar) werden speeltjes en dergelijke gekocht voor het weeshuis.
Na enkele jaren verwaterde ons contact met Litouwen, maar tot op de dag van vandaag komt het Createam, van september tot half december, op maandagavond samen. De opbrengst gaat nu naar andere liefdadige doelen, de laatste jaren naar het Ronald McDonalds huis.

Dit jaar, evenals vorig jaar, was BM een goede afnemer van het Createam, elke zanger krijgt een kerstcadeautje, door het team zelf vervaardigd. Dit jaar zijn dat twee engelen. Waarbij het kleine engeltje doet denken aan een van die lieve (b)engeltjes van 17 jaar geleden in dat winterse Litouwen.
Na die gezellige maandagavonden wordt het jaar afgesloten met een kerstdiner, de eerste jaren in huize Gageldonk en alweer vele jaren in huize Slockers. Bij deze diners zijn ook de partners aanwezig waardoor het een ware BM-aangelegenheid is.

Maar de dames hebbenbesloten om, na zestien jaar, er een punt achter te zetten. Dus wordt het kerstdiner dit jaar ook een afscheidsdiner.

Hans Slockers